Prawo restrukturyzacyjne


W dniu 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 15 maja 2015r. Prawo restrukturyzacyjne, której celem jest zapewnienie możliwości przeprowadzenia skutecznego i odformalizowanego postępowania restrukturyzacyjnego, unikając przy tym likwidacji przedsiębiorstwa.

Zgodnie z założeniami ustawodawcy celem nowych regulacji jest w szczególności (1) zapewnienie przedsiębiorcom i ich kontrahentom skutecznych instrumentów do restrukturyzacji przy jednoczesnej maksymalizacji ochrony praw wierzycieli, (2) zapewnienie instytucjonalnej autonomii postępowań restrukturyzacyjnych w oderwaniu od stygmatyzujących postępowań upadłościowych, (3) zwiększenie uprawnień aktywnych wierzycieli, (4) maksymalizacja szybkości i efektywności restrukturyzacji i upadłości oraz odformalizowanie postępowań, a także (5) realizacja polityki „nowej szansy” – zapewnienie możliwości „nowego startu” przedsiębiorcom, których fiasko przedsięwzięcia gospodarczego wynika z niekorzystnej zmiany warunków ekonomicznych.
Skutkiem postępowania restrukturyzacyjnego jest zawarcie z wierzycielami porozumienia, które pozwoli na ich zaspokojenie w jak najwyższym stopniu przy jednoczesnym ustaleniu zasad spłaty w sposób umożliwiający przedsiębiorcy na powrót do normalnej działalności gospodarczej.

Prawo restrukturyzacyjne wprowadza cztery procedury, mające na celu doprowadzenie do opisanego wyżej skutku. Są to:

  • postępowanie o zatwierdzeniu układu po samodzielnym zbieraniu głosów, najbardziej odformalizowane, w którym wniosek o zatwierdzenie układu będzie składany do Sądu dopiero gdy dłużnik uzyska większość głosów wymaganą do przyjęcia układu, co pozwala na prowadzenie rozmów i negocjacji z poszczególnymi wierzycielami;
    w postępowaniu tym dłużnik będzie zobligowany do wyboru osoby posiadającej licencję dorady restrukturyzacyjnego, którego obowiązkiem będzie w szczególności weryfikacja propozycji układowych pod względem ich zgodności z prawem oraz z ustaleniami dokonanymi z wierzycielami;
  • przyspieszone postępowanie układowe, w którym do zawarcia układu będzie dochodzić na zwołanym przez Sąd zgromadzeniu wierzycieli, a które może być prowadzone jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem;
  • postępowanie układowe, które odpowiada dotychczasowemu postępowaniu upadłościowemu z możliwością zawarcia układu i może być prowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem;
  • postępowanie sanacyjne, którego celem jest umożliwienie restrukturyzacji przedsiębiorstwa dłużnika przez przeprowadzenie działań sanacyjnych mających na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań przy jednoczesnej ochronie przed egzekucją;

przy czym szczególnie dwie pierwsze z wymienionych procedur zakładają na etapie sądowym bardzo krótkie postępowanie.

Ustawa przewiduje też „układ częściowy”, który umożliwia zawarcie układu z największymi wierzycielami, od których zależy dalsze funkcjonowanie przedsiębiorcy, bez potrzeby uruchamiania procedury dotyczącej wszystkich wierzycieli. Dzięki temu samo postępowanie winno być o wiele krótsze i bardziej użyteczne.

Wybór odpowiedniej dla danego przedsiębiorcy procedury jest uzależniony od okoliczności konkretnego przypadku.

Zmiany, które dokonały się w prawie upadłościowym i nowe prawo restrukturyzacyjne zmieniły również stanowisko syndyka / nadzorcy w tych postępowaniach. Począwszy od dnia 1 stycznia 2016 r. osoby posiadające licencję syndyka stały się doradcami restrukturyzacyjnymi, którzy mają funkcjonować zarówno w ramach postępowania sądowego (pełniąc rolę syndyka, nadzorcy czy zarządcy), jak i pozasądowo w zakresie szeroko pojętego doradztwa restrukturyzacyjnego.
O powierzeniu funkcji nadzorcy sądowego / zarządcy nie decyduje już wyłącznie Sąd, ale także dłużnicy i ich wierzyciele, niejednokrotnie aktualnie uprawnieni do wskazania osoby do pełnia funkcji w konkretnym postępowaniu. Istotne jest więc dokonanie wyboru osoby z odpowiednimi kwalifikacjami i doświadczeniem w zakresie pomocy przedsiębiorcom, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji.

W ramach świadczonych usług Kancelaria oferuje pomoc prawną na rzecz przedsiębiorców w zakresie szeroko pojętego prawa i doradztwa restrukturyzacyjnego, a w szczególności:

  • analizę stanu przedsiębiorstwa i dobór procedury odpowiedniej zarówno z uwagi na ten stan, jak i oczekiwania przedsiębiorcy;
  • doradztwo w zakresie restrukturyzacji przedsiębiorstwa, pozyskiwania finansowania, w tym z zakresu pomocy publicznej, ograniczania kosztów;
  • sporządzanie wniosków związanych z restrukturyzacją przedsiębiorstwa;
  • prowadzenie negocjacji z wierzycielami, w tym z bankami i innymi instytucjami finansowymi;
  • pełnienie funkcji nadzorcy układu, nadzorcy sądowego i zarządcy;
  • sporządzenie planu restrukturyzacyjnego;
  • przygotowanie propozycji układowych.